Als Chief Happiness Officer bij Experius is Evelien Veenman een enorme bron van inspiratie. Vooral als het gaat over het thema ‘ werkgeluk ’. En ik kan het bevestigen: als je Evelien spreekt, raak je eigenlijk meteen geïnspireerd door haar energie en enthousiasme.Ik praat met Evelien over haar rol binnen Experius. Een bedrijf gevestigd aan de rand van het centrum van Utrecht en dat naar eigen zeggen ‘bedrijven helpt om hun webwinkel te vertalen naar een passende e-commerce oplossing’. Een bedrijf die dag in dag uit er alles aan doet om werknemers zo gelukkig mogelijk te maken. En dat is dan ook de rol van Evelien. Het is haar missie om een zo veilig en betrouwbaar mogelijke werkomgeving te creëren. Uit verschillende onderzoeken is ook gebleken dat dat de basis voor geluk is. Niet alleen op de werkvloer maar voor geluk in de breedste zin van het woord. “Ik wil dat mensen weten dat ze altijd bij terecht kunnen en dat alles wat ze met mij bespreken dan ook compleet vertrouwd is.”
“Mensen die hier komen en even rondlopen zeggen vaak ook dat de sfeer meteen prettig voelt, dat doet me echt goed”, vertelt Evelien. “Je merkt dat aan het ontastbare, het onderbuikgevoel zoals we dat zo mooi kunnen noemen. Al is het niet met een glimlach op het gezicht, dan is het wel in de ogen.” Evelien maakt de vergelijking met een restaurant. “Daar merk je het heel snel als daar een strenge manager boven zit, die serveerders zijn allemaal een stuk minder echt, dat voel je gewoon.”
De definitie van het begrip werkgeluk is, naar Eveliens idee, voor ieder bedrijf anders. “Want waar ligt nou de behoefte bij de medewerkers? Als er bijvoorbeeld een reorganisatie is geweest en mensen zijn bang om hun baan te verliezen, dan is het heel belangrijk om eerst dat vertrouwen terug te winnen voordat je met iets anders aan de slag gaat.” Zelf is Evelien bezig met het maken van een werkgeluk-model. Hierin heeft ze vier elementen meegenomen. De 4-v’s van het Veenman-werkgelukmodel: vertrouwen, veiligheid, verbinding en vooruitgang. “Bij verbinding gaat het er vooral om of je doet waar jij goed in bent en wat je leuk vindt. Bij vooruitgang gaat het vooral over ontwikkeling. Mensen willen altijd weten waar ze naartoe kunnen groeien. Ook de mensen die geen behoefte hebben om door te groeien naar een hogere functie willen weten wat zij moeten doen om goed te blijven in hun werk.”
“Zeker wel!”, is het antwoord van Evelien als ik haar vraag of werkgeluk meetbaar is. “Een van onze medewerkers heeft hiervoor een app ontwikkeld. Deze app vraagt op random momenten hoe gelukkig je bent in je werk en hoe hoog je werkdruk is. Zo krijg je een super goed inzicht in dit gemiddelde.” Een specifieke software of tool hebben ze hiervoor nog niet. “Het is nu nog goed te doen met 43 medewerkers, maar ik zie het nut van een tool zeker wel in! Medewerkers krijgen daardoor meer inzicht in hun eigen ontwikkeling. Ik moet ze nu nog wel eens herinneren aan de groei die ze doormaken. Dat stukje bewustwording en stilstaan bij successen is mooi om in een tool te verwerken. Ook het geven van feedback kan super makkelijk via een online tool of app.”
Dat het onderwerp werkgeluk de laatste tijd zo’n hot-topic is heeft volgens Evelien te maken met de positieve psychologie. “Een paar jaar geleden lag de aandacht vooral op de burn-out en het genezen daarvan in plaats van het voorkomen. De laatste jaren focussen we ons op de kracht van mensen en het versterken daarvan.” De media heeft die trend opgepakt en ook werkgeluk-opleidingen schieten als paddenstoelen uit de grond. En eigenlijk is het ook heel makkelijk. Het begint allemaal bij oprechte aandacht voor de mens. Iedere organisatie kan er morgen mee beginnen. Daar is niet per se een Chief Happiness Officer voor nodig. Evelien: “Laatst vroeg een manager aan me hoe hij dat het best kon doen. Ik vroeg hem of medewerkers hem vertrouwen, waarop hij antwoordde: ‘ik denk niet allemaal’. Daarop vroeg ik hoe vaak hij met zijn medewerkers in gesprek was. ‘Eén keer in het half jaar.’ Mijn advies was dan ook om vaker met zijn mensen in gesprek te gaan, zo makkelijk kan het dus zijn.”
Per organisatie verschilt het wat de Chief Happiness Officer precies doet. In het geval van Evelien is het echt een HR-functie, maar dan met een extra focus op werkgeluk. Ze doet de instroom, doorstroom en uitstroom, houdt tweewekelijkse 1-op-1 gesprekken, ook wel bila’s genoemd, met 60% van de medewerkers, heeft een HR-strategie opgezet met kwartaal doelstellingen en is continue in de weer met werkplezier door het organiseren van verschillende activiteiten. Tijdens die 1-op-1 gesprekken gaat Evelien met de medewerkers naar buiten en een stukje wandelen door het park. “Dat maakt het gesprek veel fijner.” Ik hoor je denken: wow, wat enorm veel. En ja, dat klopt ook. Met soms 3 bila’s en 2 sollicitatiegesprekken op een dag is ze al 5 uur kwijt. “Dat maakt het lastig om al die andere dingen tussendoor nog te doen.”
Bij het stukje instroom let Evelien vooral op of deze persoon bij de cultuur past. Maar hoe weet je dat nou? Bij Experius werken veel developers. “Over het algemeen is dat een groep mensen die zich niet snel anders voor zullen doen dan dat zij zijn. En dat is eigenlijk heel ideaal. Ze zijn heel eerlijk en duidelijk”, vertelt Evelien. “Bij andere functies is het wat lastiger. Ik heb inmiddels honderden gesprekken gehad. Door het toepassen van gesprekstechnieken merk ik gauw genoeg of iemand echt oprecht is.” Bij Experius zijn ze ook enorm fan van het fenomeen hire for attitude, train for skills. Evelien is bezig met het opzetten van een Traineeship (Ja, dat doet ze dus ook nog tussendoor). “Mensen die bijvoorbeeld een wiskundig profiel hebben maar weinig programmeerervaring en die het wel heel graag willen, kunnen dan zo’n traineeship volgen om het gat te dichten. Vervolgens weten zij veel beter welke richting ze op willen en waar ze op de juiste plek zitten, en weten wij veel beter waar hun kwaliteiten liggen. Een win-win situatie dus.”
Zoals algemeen bekend zijn Developers de afgelopen jaren enorm gewild. Zij krijgen iedere dag verzoeken om ergens anders te komen werken. Maar hoe ga je daar als bedrijf zijnde nou mee om? Ik stelde dezelfde vraag aan Evelien. “Je ziet dat veel ICT-bedrijven veel innovatiever omgaan met bepaalde dingen of misschien zelfs al de focus leggen op werkgeluk. Puur omdat je steeds meer moeite moet doen om mensen binnen te houden.” Experius bestaat ongeveer 5 jaar en Evelien vertelt me dat bijna alle mensen die 5 jaar geleden bij hen zijn begonnen, er nog steeds werken. Super uniek is dat, als je het mij vraagt. Wat is dan de sleutel tot succes? “Als je ervoor zorgt dat werk uitdagend blijft en mensen in verbinding staan met zichzelf, het werk wat ze doen, de visie van de organisatie en met collega’s, als ze zich kunnen ontwikkelen in hun functie en werkgeluk ervaren, dan blijven ze wel. Aan de andere kant weten potentiële medewerkers ons vaak ook goed te vinden. Zij willen vaak voor ons werken omdat er veel aandacht is voor de persoon.”
Bij Experius richten ze zich op een drie visiepijlers: ‘klantwaarde’, ‘Great Place to Work’ en ‘goed doen’. Al twee keer zijn ze op de vijfde plek geëindigd tijdens de Great Place to Work-awards. Een pijler die ze enorm serieus nemen. “We doen écht ons best om voor iedereen een fijne werkplek te creëren.” Het doel van Experius is dan ook om vóór 2020 die award een keer te winnen. “Dat zou echt voelen als een kroon op al het werk wat je doet.” Al is dat naar Eveliens eigen zeggen wel een erg ambitieuze doelstelling. “Je ziet organisaties waar ze hele boeken schrijven over hun cultuur. Organisaties waar ze met een heel team op dit onderwerp zitten. Ik moet dit alleen doen, dat is heel leuk, maar ook ontzettend veel werk.”
Veel organisaties vragen zich af waarom zij geld zouden steken in een Chief Happiness Officer. Evelien: “Het opleiden van mensen kost veel geld, wanneer deze mensen gaan lopen moet je weer nieuwe mensen aannemen en opleiden, daar gaat weer veel geld en tijd in zitten. Daarbij komend is een veel ongewenst verloop ook niet bevordelijk voor een positieve bedrijfscultuur. Bij ons gebeurt dat niet veel, door de focus op werkgeluk en -plezier kun je hier uiteindelijk enorm veel geld mee besparen.” Evelien organiseert op vrijdagmiddag de borrels, de LAN(game)-party’s, het maandelijkse uitje en het jaarlijkse weekendje weg. Even achter die computer vandaan en vitaal bezig zijn. Een echte ‘moeder’ van het bedrijf, en zo wordt ze af en toe ook wel eens genoemd door medewerkers. Haar inspiratie haalt ze uit andere mensen en bedrijven. “Daar kan je enorm veel van leren. Je komt erachter wat je beter kan doen, maar juist ook wat je heel goed doet en dus vooral moet blijven doen.”
Als laatste een advies van Evelien voor alle bedrijven die iets willen met werkgeluk maar niet weten hoe te beginnen: “Begin met rondvragen bij mensen op de vloer. Vraag naar het cijfer voor hun werkgeluk en wat je kan doen om dat hoger te krijgen. Daar komen vast en zeker punten uit die je makkelijk kan aanpassen. En onthou: het begint allemaal bij oprechte aandacht. Zorg ervoor dat mensen zich gewaardeerd voelen. Complimenten kun je niet vaak genoeg geven.” Eveliens toekomstdroom is dan ook om te bewijzen dat het in iedere organisatie, groot of klein, mogelijk is om werkgeluk te verhogen.
Werkgeluk, de laatste tijd een hot-topic. Maar welke factoren dragen eigenlijk meer bij aan werkgeluk? En heeft werkgeluk dan ook te maken met de kans om te groeien en ontwikkelen? En hoe maak je, als management, je medewerkers dan bewust van deze ontwikkelmogelijkheden? Is werkgeluk misschien zelfs een nieuw businessmodel? En als het een businessmodel zou zijn, moet het dan ook meetbaar zijn? Dit en nog veel meer over werkgeluk vind je in ons werkgeluk-magazine. Je downloadt ‘m hier.