Wat betekent het?
Hiërarchie is een manier om personen te ordenen volgens asymmetrische relaties tussen hen. Dat wil zeggen dat een persoon, die hoger staat in de rangorde, de baas is over meerdere anderen die lager staan in de rangorde. De persoon bovenaan (de CEO of directeur) heeft de meeste invloed binnen de organisatie. Het bestaat overal echter veranderen organisaties in een rap tempo en zijn zij zich in de afgelopen jaren anders gaan organiseren waardoor de hiërarchie ook verandert.
Waarom verdwijnt de hiërarchie binnen organisaties?
Steeds meer organisaties gaan zich anders organiseren. Op het eerste plaatje hierboven ‘how things were’ zie je een hiërarchische organisatie. Een aantal jaar geleden werkten organisaties nog met deze wijze waarin top-down werd bestuurd. Op het tweede plaatje ‘how things are’ zie je de verandering die veel organisaties momenteel doorgaan. De hiërarchie zoals we die gewend waren verdwijnt steeds meer en organisaties werken steeds meer in teams. Er is nog steeds structuur in de vorm van managers die de teams aansturen. Op het derde plaatje ‘how things work’ zie je waar veel organisaties in de toekomst naartoe gaan. De hiërarchie verdwijnt bijna helemaal en medewerkers werken in een netwerk van teams. Eén team werkt daarbij aan een gezamenlijk project op een gezamenlijke doelstelling. In deze manier van samenwerken staat het team centraal en is er veel minder hiërarchische leiding. In deze manier van werken ligt de verantwoordelijkheid bij het team en onderlinge continue feedback is daarbij enorm belangrijk. Door op deze manier te werken wordt de organisatie veel platter, wendbaarder en is er veel meer ruimte voor innovaties.
Hoe ga je van hiërarchie naar zelfsturende teams?
In een zelfsturend team is het leiderschap verdeeld. Alle leden van het team zijn gelijkwaardig en verdelen samen het werk en dat betekent dat er weinig/geen hiërarchische leider is. Dat betekent niet dat er geen hiërarchie is. Er is zeker wel leiding in een zelfsturend team, maar op een andere manier. Iedereen is de leider over zijn/haar specialisme. Maar ondanks het werken klinkt als een ideale situatie, is het zeker niet altijd het geval. Het is geen toveroplossing en werkt niet voor iedere organisatie. Zo blijkt uit de praktijk dat het vaak goed is om een coach in te zetten binnen het team. Iemand die niet werkzaam is in het team, maar er van een afstandje naar kan kijken. Deze persoon bewaakt het proces en zorgt voor een goede samenwerking. Naast dat het hebben van een coach belangrijk is, is het goed om dezelfde normen en waarden te hebben. Een team van salesmensen heeft waarschijnlijk heel andere normen en waarden dan een team van developers. Spreek dit van tevoren met elkaar af. Tot slot is het cruciaal voor de organisatie een hoger doel te bepalen waar je met de gehele organisatie naartoe werkt. Zorg ervoor dat er binnen ieder zelfsturend team iemand is die de lijn naar de rest van de organisatie actief bewaakt.
Hoe kan software je helpen?
Het werken in zelfsturende teams is bij uitstek een mogelijkheid om te kunnen blijven leren en ontwikkelen. Je kan meerdere rollen hebben en verschillende taken oppakken waar jij goed in bent of je heel leuk lijken. Zo kan je bijvoorbeeld verantwoordelijk zijn voor de sales, maar misschien vind jij het ook wel heel leuk om je bezig te houden met grafisch ontwerp en kan je hier ook een deel van oppakken. Of je kan taken oppakken die voorheen werden uitgevoerd door een manager. Door op deze manier te werken kunnen medewerkers hun ideale functie samenstellen. Om deze samenwerking zo goed mogelijk te laten verlopen is het hebben van duidelijke doelstellingen enorm belangrijk. Zo weet je waar je samen naartoe werkt. Daarnaast is continue feedback cruciaal. Omdat je niet meer wordt beoordeeld door je manager, is het belangrijk om toch continu te weten waar je staat en wat je nog moet doen om te verbeteren. Je kan het stellen van doelen en het vragen en geven van feedback heel gemakkelijk faciliteren in een online tool als Treams. De borging in een tool zorgt ervoor dat het proces een stuk laagdrempeliger wordt en dat je op ieder moment weet waar je staat in je groei en ontwikkeling.