Haast, haast, haast. Werken, werken, werken. We willen alsmaar doorgaan. Het zit nou eenmaal in ons als Nederlanders: 221 keer per dag je telefoon checken en tegelijkertijd je lunch naar binnen werken. Het liefst plegen we in de auto nog dat ene belletje, zodat we weer wat tijd besparen. En iedere dag begint het druk zijn weer opnieuw. Het is actueler dan ooit. Wanneer je aan iemand vraagt: ‘Hoe gaat het met je?’ Is het antwoord bijna altijd: ‘Druk’. We hebben het nog nét niet in onze WhatsApp-status staan. Wanneer stoppen we nou eens? Wanneer nemen we even rust en een moment voor onszelf?
Probeer jij ook wel eens een afspraak met meerdere vrienden tegelijk in te plannen? In mijn geval is de eerstvolgende mogelijkheid dat iedereen beschikbaar is meestal in december 2020. Wij Nederlanders hebben er nogal een handje van om onze agenda stampvol te plannen. Maar hoe komt dat nou, dat we allemaal zo druk zijn? En waar komt het druk zijn dan vandaan? En: kunnen we er ook iets aan doen? Ik neem je mee in de wereld van druk zijn.
We leggen de lat voor onszelf enorm hoog. Altijd alles maar goed willen doen, zowel op het werk als privé. Dit krijgen wij al mee vanaf onze geboorte. Als kind wordt er al veel druk op ons gelegd: we moeten goed kunnen leren, goed kunnen sporten, leuke vriendjes hebben, leuke kleding dragen, etc. Voel je dit niet? Dan is de kans groot dat je er niet bij hoort, hoe bizar is dat eigenlijk?! Deze druk die we van kinds af aan kennen hebben we ons langzaamaan eigen gemaakt. We blijven alsmaar rennen en hollen om het voor iedereen goed te kunnen doen. En als het dan even niet gaat zoals we willen, raken we in paniek.
Deze ‘sensatie’ van drukte is dankzij nieuwe technologie alleen maar toegenomen. We zijn continu bereikbaar en willen alsmaar reageren op alle prikkels om ons heen. We zijn bang om iets te missen, ook wel FOMO (Fear Of Missing Out) genoemd. We zijn verslaafd aan werken. Eén op de twaalf medewerkers heeft namelijk naast zijn ‘hoofdbaan’ nog een andere baan, een derde van Nederland werkt meer dan 40 uur per week en mensen worden steeds meer fan van het ‘leven lang leren’ fenomeen. Daarnaast is 1 op de 3 Nederlanders mantelzorger, om het nog maar niet te hebben over de werknemers die jonge kinderen hebben waar zij hun handen aan vol hebben. Heel logisch dat we het allemaal zo druk hebben. We hebben steeds meer moeite om even die knop om te zetten.
Wist je dat te druk zijn zelfs slecht is voor je gezondheid? Dat is wetenschappelijk bewezen. Professor Mark Williams zegt hier het volgende over: “Dankzij de neurologie en hersenscans van mensen die altijd maar aan het rennen zijn, die hun eten niet proeven en die altijd van de ene naar de andere taak gaan zonder te beseffen wat ze doen, weten we dat het emotionele deel van de hersenen dat mensen beweegt, altijd in staat van alarm is.” Petra en Wendy van De Hersenfabriek leggen uit wat er in je hersenen omgaat: Op het ene moment zijn je hersenen enorm actief, op andere momenten totaal niet. Bijvoorbeeld wanneer iemand je laat schrikken, je reactievermogen wordt dan ineens super snel en dat merk je aan je hele lichaam. Soms zelfs zo erg dat je er 10 minuten later nog steeds ‘last’ van hebt. Dit komt doordat je hersenen op zo’n momenten adrenaline aanmaakt. Dit werkt precies hetzelfde bij een belangrijk gesprek of examen. Zo zorgt stress ervoor dat je beter presteert. Klinkt heel positief toch? Maar daar moet ik je wel bij vertellen dat het belangrijk is dat er na deze intensieve momenten ook weer ontspanning moet zijn, zodat je hersenen en lichaam tot rust kunnen komen. Wanneer dit niet gebeurt blijven je hersenen het signaal afgeven dat je moet presteren. Er worden andere stoffen aangemaakt waar je alsmaar mee door kunt gaan en je lichaam komt niet tot rust. Ongezond dus…
Genoeg neuropsychologie. Heel fijn om te weten, maar wat kun je eraan doen? Ik heb geen glazen bol en kan niet voorspellen hoe jouw toekomst eruit gaat zien. Ook kan ik er niet voor zorgen dat jij rust gaat vinden in je hoofd, dat moet je zelf doen. Wat ik wel kan doen is je helpen met een paar slimme tips. The rest is up to you:
Tip 1: In het moment
Dit klinkt misschien een beetje zweverig, maar gaat je 100% helpen. Heb je een afspraak, een presentatie of een meeting, zorg dan dat je met je volle aandacht aanwezig bent. Daarnaast is het goed om 1 ding tegelijk te doen. Ze zeggen wel eens: ‘vrouwen kunnen multitasken’, maar daar zeggen ze nooit bij dat de kwaliteit van wat je doet veel minder optimaal is. Daarnaast zorgt multitasken voor het verslechteren van je denkkracht. Werk taak voor taak. Sluit alles af wat niet met deze taak te maken heeft. Is de taak volbracht? Neem even pauze en ga dan naar de volgende taak. Zo creëer je rust in je hoofd.
Tip 2: Plannen
Maak per dag een planning wat je die dag moet doen. Ikzelf vind het heel fijn om een afvinklijstje naast mijn computer te hebben, want hoe fijn is het om elke keer weer een taak af te strepen? Ik hou ervan. Maar ook dat verschilt natuurlijk per persoon. Werk in blokken, gebruik bijvoorbeeld de maandag voor afspraken, dinsdag voor belletjes en woensdag voor interne zaken. Een tip: Begin je dat met de moeilijkste of meest vervelende taak, dan kan je die afstrepen en hoef je daar de rest van de dag niet meer naar om te kijken. Plan ook regelmatig momenten van stilte of van rust in zodat je kunt nadenken en reflecteren.
Tip 3: Keuzes maken
Het veranderen van je eigen gedrag is lastig. Ten eerste moet je er natuurlijk voor open staan. Daarom is het goed om keuzes te maken. Welke taak is belangrijk en heeft aandacht nodig? Welke taak is minder belangrijk en kan nog wel even wachten, of kan je hulp bij gebruiken van anderen? Stel jezelf steeds de vraag: “Wat ik nu doe, is dat belangrijk voor het groter geheel?” Pak je agenda erbij en kijk naar je activiteiten van de afgelopen twee weken en de komende twee weken. Dragen zij bij aan jouw grotere doel? Geef ze een ranking en zorg dat je de activiteiten met een lage ranking aan een collega geeft. Bespreek het met je leidinggevende waar nodig. En, laatste tip: durf ook nee te zeggen!
Onthoud: het is onmogelijk om iedereen altijd maar te pleasen. Stap even uit de achtbaan en maak tijd voor wat echt belangrijk is. Nog even wat wijze woorden om af te sluiten: ‘Learn to rest, not to quit.’ Succes!